බොරතෙල් මිල තවත් ඉහළට : ලංකාවෙ තෙල් මිල වැඩි වෙයිද ?

පවතින යුදමය තත්ත්වය හමුවේ තෙල් සම්බන්ධයෙන් ඉදිරියේදී අර්බුදකරී වතාවරණයක් පැන නැගුණහොත් ඊට අවශ්‍ය පිළියම් යෙදීමට සැලසුම් කරමින් සිටින බව ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව පවසයි.

මේ අතර හෝමුස් සමුද්‍ර සන්ධිය වසාදැමීමට ඉරානය උත්හාස කරමින් සිටින පසුබිමක මැදපෙරදිග මතුව ඇති අස්ථාරවත්වය හමුවේ ගෝලීය ඉන්ධන මිල ඉහළ ගොස් තිබේ.

අමෙරිකාව එල්ල කළ ප්‍රහාරයෙන් පසු ගෝලීය ඉන්ධන ප්‍රවාහනයේ මර්මස්ථානයක් වන හෝමුස් සමුද්‍ර සන්ධිය වසා දැමීමට ඉරානය උත්සාහ කරමින් සිටින අතර එම තත්ත්වයත් සමග මතුව ඇති අස්ථාරවත්වය හමුවේ ගෝලීය ඉන්ධන මිල ද ගණන් අද ඉහළ ගොස් තිබුණි.

මේ අනුව සියයට 3ක මිල ඉහළයාමත් සමග බ්‍රෙන්ට් වෙළෙඳපොළ ඉන්ධන බැරලයක මිල ඩොලර් 79ක් ආසන්නයේ සටහන් වුණි.

විශ්ලේෂකයින් පුරෝකථනය කරන්නේ තෙල් මිල ඉදිරියේදී තවත් ඉහළ යා හැකි බවයි.

ලෝක ඛනිජ තෙල් ප්‍රවාහනයෙන් 20%ක් පමණ සිදුකෙරෙන පර්සියානු බොක්ක ජාත්‍යන්තර සාගරයට සම්බන්ධ වන්නේ හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය හරහාය.

ලෝකයේ තෙල් ප්‍රවාහනයෙන් 1/6ක් හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධිය හරහා සෘජුව සිදුවන අතර දිනකට මිලියන 17.2ක තෙල් බැරල ප්‍රමාණයක් ඒ හරහා රටවල් රැසකට ප්‍රවාහනය කෙරේ.

ඊට ඛනිජ තෙල් අපනයනය කරන ප්‍රධාන රටවල් වන සෞදි අරාබිය, ඉරානය, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ඇතුළු රටවල් කිහිපයක ප්‍රවාහන සැපයුම් අයත්ය.

කෙසේ නමුත් ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව පවසන්නේ දේශීය වෙළෙඳපොළ තුළ තෙල් මිලෙහි කිසිදු වෙනසක් මෙම අවස්ථාවේ සිදුනොකරන බවයි.

නමුත් පවතින අර්බුදකාරී තත්ත්වය උද්ගත වුවහොත් ඇතිවන වාතාවරණය පාලනය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය පියවර ගැනීමට සැලසුම් කරමින් සිටින බව එම සංස්ථාව පවසයි.

ඔවුන් පුරෝකථනය කරන්නේ පැන නැගී ඇති ගෝලීය තෙල් අර්බුදයේ බලපෑම එළඹෙන අගෝස්තු සහ සැප්තැම්බර් මාසයේදී එල්ලවීමට හැකියාව පවතින අතර ඒ අනුව සාම්ප්‍රදායික සැපයුම් දාමයට බාධා ඇතිවුවහොත් ඊට පිළියම් ලෙස නයිජීරියාව ඇතුළු රටවල් කිහිපයක තෙල් සාම්පල පරීක්ෂා කරවීමටත් එම සංස්ථාව අදහස් කර ඇත.

මේ අතර ආර්ථික විශ්ලේෂකයන් පෙන්වා දෙන්නේ මෙම තත්ත්වය මත ඇති විය හැකි සියලු බලපෑම පිළිබඳ රජය වහාම අවධානය යොමු කළ යුතු බවයි.